نقش فاصله دهنده ها در افزایش کیفیت اجرایی ساختمانهای بتن مسلح و اجزای بتنی سازه ها
ساختمانها در هر کشوری جزو سرمایه های ملی آن کشور به حساب می آیند و ارتقائ کیفیت ساخت ساختمانها (به طور عام هر فضا یا حجمی که برای تسهیل در زندگی مردم ایجادمیگردد) باعث ارتقاء در سطح کیفی زندگی مردم آن کشور می گردد.طول مدت بهره برداری از هر ساختمان با طول عمر و کارایی اجزای سازه ای آن ساختمان رابطه مستقیم دارد و تازمانیکه اجزائ ساختمان وظیفه خود را به خوبی و به طور مطلوب انجام دهند و پایایی اجزائ آن حفظ گردد امکان بهره برداری از ساختمان مهیا می باشد. با اشاره به سخن بنیامین فرانکلین اثر پایایی اجزا در طول عمر ساختمان بهتر درک میشود.
میخی گم شد.
به خاطر این میخ ،نعل اسبی افتاد.
به خاطر این نعل ، اسبی راهوار از رفتن بازماند.
به خاطر این اسب ،جنگجویی نتوانست بجنگد.
به خاطر این مرد جنگی، جنگ مغلوبه شد.
و به خاطر این جنگ ، کشوری از دست رفت. همه اینها به خاطر یک میخ نعل اسب بود.پس از گذر از بحث ضعف ها، اشکالات و خطاهای طراحی ساختمان به بحث اجرا و برآوردن رواداریهای میلگردها و بتن و به طور خاص پوشش مربوط به آرماتورها میپردازیم.
یکی از نکاتی که به افزایش عمر سازه ها و المانهای بتنی می انجامد رعایت اجرای صحیح رواداریهای مذکور میباشد .
حداقل پوشش بتنی آرماتورها که به عنوان محافظ برای آرماتورها در برابر هوا و اثرات دیگر است ، از سطح بتن تا سطح بیرونی فولادی که ضابطه پوشش در مورد آن اعمال میگردد،محاسبه میشود.
در موردی که حداقل پوشش برای یک نوع عضو ساختمانی بیان شده است،حداقل پوشش بتن اگر آرماتور عرضی،میلگردهای اصلی را در بر گرفته باشد تا لبه خارجی خاموتها ،تنگها و مارپیچها اندازه گیری میشود
و اگر بیش از یک ردیف آرماتور اصلی بدون خاموتها یا تنگ بکار برده شود،تا سطح خارجی بیرونی ترین ردیف میلگردها اندازه گیری میشود و در مورد فولاد پیش تنیدگی و پس کشیده تا غلاف یا مهارگاه انتهای فلزی اندازه گیری می شود.
"سطوح بتنی در معرض هوا"
در مورد سطح پایینی دالها یا پوسته های نازک معمولا مستقیما در معرض تغییرات رطوبتی قرار نمیگیرند مگر اینکه تحت اثرخیس شدن و خشک شدن پی در پی قرار گیرند مانند اینکه دراثر شرایط تقطیر یا نشت مستقیم آب از سطوح بالایی رواناب، یا ذرات مشابه به وجود آید.
برای محافظت آرماتورها در برابر هوا میتوان از روشهای دیگری استفاده کرد،مشروط بر انکه این روشها با پوشش اضافی لازم بر اساس آیین نامه معادل باشند،در صورت تایید بازرس ساختمان بر اساس ضوابط مربوطه آرماتوری که دارای یک نوع محافظت دیگر در برابر هوا باشد، میتواند یک پوشش بتنی حداقل برابر با پوشش لازم برای آرماتوری که در معرض هواست را دارا باشد.
طولهای مهاری بصورت تابعی از پوشش میلگردها هستند،از اینرو در پاره ای از موارد ممکن است استفاده از مقادیری بزرگتر از پوشش حداقل ،مطلوب واقع شود.
spacer از spaceبه معنی فضا ،فضا دادن و فاصله گذاشتن مشتق شده است ودر ترجمه فارسی به صورت فضا ساز یا فاصله گذار ترجمه شده است. در تعریف استاندارد هرقطعه ای که برای ایجاد و حفظ فاصله الزامی میان قالب و میلگرد در حین عملیات بتن ریزی استفاده شود ،اسپیسرنامیده می شود .اسپیسرها مهمترین ابزار برای رسیدن به پوشش بتنی الزامی ،هستند .
از مهمترین ضعف های سازه های بتنی مسلح ، تاثیرپذیری از عوامل محیطی است . اکسیژن و رطوبت محیط می تواند با نفوذ درون بتن ، باعث تسریع در خوردگی میلگرد شود و از عمر مفید سازه به شدت بکاهد وپوشش بتنی روی میلگرد ، مهمترین عامل جلوگیری از نفوذعوامل خوردگی محسوب می شود.
بر اساس مطالعات رسمی ، هر 2 میلیمتر کاهش در پوشش بتنی الزامی ، 10سال عمرمفید سازه را کاهش می دهد.
در ساختمانهای بتنی درحال اجرا پس از باز نمودن قالبها با بیرون زدگی میلگردها در سطح یا طول تیرها و ستونها و دالها وپوسته ها و سایر این اجزا مواجه می شویم.
یکی از راهکارهای پیش نهادی برای اجرای صحیح این رواداریها استفاده از فاصله نگهدارهای پلاستیکی بتن می باشد،به طوریکه هم اکنون فقط در اداره ثبت اختراعات و مالکیتهای صنعتی آمریکا از سال 1903 میلادی تا کنون چند صد مورد از این ابداعات به ثبت رسیده که این خوداهمیت استفاده از این قطعات کمکی در اجرای صحیح المانهای بتنی ساختمانها را به تصویر میکشد.
فاصله نگهدارها و نشیمنگاهها عموما در صنایع ساختمانی برای حمایت و نگهداری و قرار دادن میلگردها در مکان مشخص به کار میروند، که با کلمه معادل انگلیسی spacer یا concretespacer یا plastic spacer ,مورد جستجو قرار میگیرند.
به عنوان مثال شبکه میلگردها یا کابلهای پس تنیده یا مسلح شده با میلگردها با یک فاصله معلوم بالای یک سطح مشخص قرار میگیرند.میلگردها یا کابلها معمولا در ردیفهای مشخص یا نقاط مشخص در مناطقی که بتن ریخته میشود، آزادانه قرار می گیرند.
فضا سازی درست و مرتب سازی اعضائ مسلح شده با میلگردها و همچنین در دالهای بتنی یا صفحات پیش ساخته طبق دانش مهندسی و معماری به صورت تخصصی وفنی به مقاومت سازه و بی عیبی و درستی سازه های بتنی اشاره دارد.
به طوری که میدانیم هر میلگردی در بتنهای مسلح پوششی را برای اجتناب از نمایان شدن و جلوگیری از اثرات مخرب خوردگی ناشی از رطوبت لازم دارد و زمانیکه میلگرد در سطح بتن نمایان میشود اثر شیمیایی رطو بت تسریع میشود.
فضا سازها بسته به اشکال خود مطلوبیت های اضافه تری دارند.
مناسب جهت محل عبور میلگردها بدون قفل و بست
مناسب جهت تامین پوشش جانبی میلگردها
تامین پوشش میلگردها بدون قفل و بست در جهات مختلف در امتداد طولی میلگردها
یا در محل تقاطع میلگردهاکارایی متفاوت از یک قطعه در پی و ستون به طور مثال در شکل صندلی چفت و بست دار زیر که با یک حفره مخروطی شکل ،دارای مقاومت باربری بیشتری بوده ضمن انکه فضای مورد نیاز اشغال شده به حداقل رسانده شده
است ،این فضاها و باز شدگی ها اجازه جاری شدن بتن در بین این سوراخها را به راحتی میدهد ودر محل عبور میلگردها از روی هم کاربرد دارد. ،به طوری که در یک نقطه همزمان میلگرد بالایی و پایینی را قفل و بست نموده و تثبیت می نماید.
مناسب جهت محل عبور میلگردها با قفل و بست
یک کارگر در یک زمان میتواند تعداد زیادی از این فاصله دهنده ها را در داخل سایت کارگاه به راحتی حمل نماید بدون انکه به محل ذخیره و نگهداری آنها رفت و آمد کند.
قابلیت بالای بعضی از این قطعات در دور گیری انواع میلگردها و سهولت و روانی
در هنگام کار مثال زدنی است.
در بسیاری از انواع این فاصله نگهدارها قابلیت قفل و بست کردن میلگردها وجود ندارد ودر بعضی دیگر یک مقدار غیر معمول فضا برای دور گیری و جفت وجور کردن میلگردها مورد نیاز است و تعدادی نیز فاقد قابلیت قفل و بست و ایمنی قابل اعتماد برای اعضای بتن مسلح می باشند.
آنچه از یک فضا ساز مورد انتظار میباشد آنستکه با شبکه های میلگرد همخوانی داشته باشد
و وظیفه نگهداری شبکه های میلگرد در خلال بتن ریزی سازه مسلح را به عهده بگیرد و نه فقط ایمنی در شبکه مش بندی را داشته باشد.این وظیفه با استفاده از نشیمنگاههای ساخته شده با مواد با دوام و غیر خورنده ایجاد میشود که تولید آنها آسان است و استفاده از انها نیز در شبکه های آرماتور به راحتی انجام میشود.
ارتقائ کیفیت ساخت سازه های بتنی جز با تامین و ارضای رواداریها در هنگام اجرا
امکانپذیر نیست و استفاده از فضا سازهای پلاستیکی راهی مطمئن جهت اجرای
اصولی این رواداریها می باشد.
منابع:
1- ضعف ها و اشکالات طراحی و اجرای ساختمانهای بتنی نوشته دکتر مهدی قالیبافیان
2. UNITED STATES PATENT
patent no:
us7028443 b2
us 2007/0193189
5107654
ترجمه و گرد آوری:رضا صیادفر دانش آموخته دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین
مهندسی عمران –عمران
5 سال سابقه نظارت
3 سال سابقه طراحی و تولید قطعات کمکی در ساختمانها
آدرس
Copyright © 2010 Spacer.ir . All Rights Reserved . Designed & Developed By Sayeh Developers Team .